Ariane Kipp, Janusz Janczy
Ptak w górze, a w dole ławica ryb.
Wystawa
08 – 25.04.2019
Galeria Domu Norymberskiego, ul. Skałeczna 2, Kraków
Wernisaż: 8.04.2019, godz. 19.00
Tytuł wystawy jest cytatem z wiersza austriackiej poetki Ingeborg Bachmann „Do słońca”, w którym opisuje ona idylliczny krajobraz i emocje, jakie budzi obserwacja natury. Ariane Kipp i Janusz Janczy także nawiązują w swojej twórczości do krajobrazu lub jego ikonicznych elementów. Jednak ich prace, wykonane z takich materiałów jak: plastik, silikon, lakier czy tworzywa sztuczne, pokazują transformację oraz degradację środowiska, jaka następuje wskutek bezmyślnej i niepohamowanej konsumpcji współczesnego człowieka.
Jednym z pierwszych artystów, którzy użyli nietypowego, ale za to bardzo pospolitego tworzywa, nierzadko pochodzącego z odpadów, śmieci czy też nieprzydatnych lub zużytych przedmiotów, był Kurt Schwitters. O tych właśnie materiałach, wykorzystanych w swoich pierwszych kolażach mówił: „Nie widziałem powodu, aby nie można by było tworzyć obrazów ze starych biletów, wyschniętego drewna, bloczków z garderoby, drutu, części od kół, guzików czy tego wszystkiego bogactwa, znalezionego w zakamarkach strychów lub na śmietniku, tak samo dobrze, jak przy użyciu farby wyprodukowanej w fabryce.” Idea ta przyświecała z pewnością także artystom skupionym wokół ruchu Arte Povera, czyli sztuki ubogiej. Ich prace, wykonane z nieoczywistych materiałów i przedmiotów codziennego użytku, zostały powitane w środowisku artystycznym z niekłamanym zainteresowaniem, gdyż wybór takiej właśnie formy przedkładał ideę powstałego dzieła sztuki nad jego wartość komercyjną.
Kolejnym ważnym twórcą, który sięgał do odpadów przemysłowych jako do substytutów materiałów naturalnych, zastąpionych przez człowieka z powodów ekonomicznych, lenistwa lub wygody wszechobecnym „sztucznym tworzywem”, jest Tony Cragg. Artysta w swoich wczesnych pracach zwracał uwagę na postępującą niepostrzeżenie ale nieubłaganie podmianę naturalnego środowiska i naturalnych materiałów na te syntetyczne, nie występujące w przyrodzie i przyczyniające się do jej degradacji.
Podobną postawę można znaleźć u autorów wystawy „Ptak w górze, a w dole ławica ryb”. Kolorowe opakowania po kosmetykach czy środkach czystości, które wykorzystuje Ariane Kipp, pocięte na kawałki różnej wielkości i ułożone w formie obrazu lub w przestrzeni przypominają klucze lecących wysoko ptaków lub ryby w głębinie rzeki czy morza. Patrząc z daleka nie sposób dostrzec materiału użytego do wykonania pracy, a efekt zaskoczenia jest podobny to tego, który opisuje Krzysztof Środa w swoim eseju „Nie mogłem zabrać wszystkich”: „Plastikowe buteleczki po olejkach, jeśli pływają w oceanie dostatecznie długo, zaczynają się upodabniać do kamieni. Zachowują kształt, ale ich powierzchnie tracą połysk i stają się matowe, krawędzie miękną, barwy blakną. Przestają wyglądać na rzeczy stworzone przez człowieka.”
Analogiczne wrażenie ma się oglądając prace Janusza Janczego. W ramach projektów zatytułowanych „Botanikus” czy „Zielona ławica”: „… powstało – jak pisze autor – około 500 małych i większych, płaskich i przestrzennych elementów. Ich forma wychodząc z malarskiego gestu, inspirowana światem form roślinnych, nabiera również cech charakterystycznych dla organizmów zwierzęcych. Istotna jest tu pewna nieokreśloność i niepewność widza, z jakim dokładnie zjawiskiem, jaką nieznaną formą ma do czynienia.” Zbliżone emocje towarzyszą nam także w odbiorze innych prac artysty, zebranych w cykle, których tematem są jeziora, kwiaty, czy górskie albo księżycowe krajobrazy.
Zarówno Ariane Kipp jak i Janusz Janczy należą do artystów, którzy w swojej twórczości badają możliwości wykorzystania różnych materiałów w sztuce, ponieważ to sztuka nadaje otaczającym nas rzeczom wartość i znaczenie. Jednocześnie obydwoje wpisują się w aktualną debatę o postępujących zmianach klimatycznych i ich wpływie na życie nasze oraz naszej planety. Naukowcy i badacze przestrzegają nas przed zbliżającą się nieuchronnie katastrofą. Można ją sobie lepiej wyobrazić odwiedzając galerię.
Ariane Kipp, ur. 1977 w Monachium. Studiowała w Accademia die Belle Arti Pietro Vannucci w Perugi na Wydz. Rzeźby. W 2002 roku przebywała na stypendium w Winchester School of Art w Anglii oraz w Centro Trattamento Artistico dei Metalli w Pietrarubbia we Włoszech. W 2003 roku wygrała konkurs Edgardo Mannucci w Arcevii, a 2016 była nominowana do bawarskiej nagrody Kunst und Kultur Preis. Uczestniczyła w licznych wystawach w Niemczech oraz we Włoszech.
Janusz Janczy, ur. 1974 w Tarnowie. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Rzeźby. W latach 2000-2003 studiował w Akademie der Bildenden Künste w Norymberdze. W 2002 roku otrzymał w Halle Nagrodę Gustaw-Weidanz-Preis für Plastik. Od 2009 jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym na Wydz. Rzeźby w krakowskiej ASP. Brał udział w wystawach indywidualnych i grupowych w Polsce, Niemczech i Austrii.
Organizator: Dom Norymberski
Wystawa odbywa się w ramach Cracow Art Week KRAKERS 2019
Wystawę można oglądać: wtorek – czwartek, 10.00 – 17.00, oraz w czasie Cracow Art Week KRAKERS 2019 w terminach: czwartek (11.04.2019) 16.00-19.00, piątek (12.04.2019) 16.00-19.00,
sobota (13.04.2019) 13.00-19.00, niedziela (14.04.2019) 11.00-17.00.
Wystawę można oglądać: wtorek – czwartek, 10.00 – 17.00, oraz w czasie Cracow Art Week KRAKERS 2019 w terminach: czwartek (11.04.2019) 16.00-19.00, piątek (12.04.2019) 16.00-19.00, sobota (13.04.2019) 13.00-19.00, niedziela (14.04.2019) 11.00-17.00.